วันศุกร์ที่ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2555

ลูกประคบสมุนไพร ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย

ในช่วงหลายปีมานี้ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า กระแสธรรมชาติบำบัดนั้นได้เข้าอยู่ในความสนใจของผู้คนมากมายจริง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของแพทย์แผนไทยอย่างการนวดไทย การใช้สมุนไพรไทยก็กลับมาอยู่ในความสนใจ และได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายทั้งในประเทศเราเอง และต่างประเทศ ซึ่งจะเห็นได้ว่าตามสถานที่ให้บริการการนวด หรือสปาต่าง ๆ ทั้งใน และต่างประเทศ ต่างก็แข่งขันเน้นที่การให้บริการนวดแบบไทย และการใช้สมุนไพรไทยกันอย่างเข้มข้นเลยทีเดียว

การประคบด้วยลูกประคบสมุนไพร ก็เป็นอีกหนึ่ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทยที่อยู่ในความสนใจ และได้รับความนิยมสูงมากในปัจจุบันนี้ หมอพื้นบ้านหรือแพทย์แผนไทยนิยมนำสมุนไพรแบบ สดและแบบแห้งมาเป็นส่วประกอบที่สำคัญของลูกประคบสมุนไพร เป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณบำบัดอาการของโรคทางกล้ามเนื้อ เส้นเอ็นผิวหนังสมุนไพรที่คลายอาการเกร็งของกล้ามเนื้อและเซลล์ที่อยู่ใต้ผิวหนัง ลดการตึงเครียดทำให้เส้นเอ็นหย่อนคลาย บรรเทาอาการปวดเมื่อย ลดการอักเสบ แก้เคล็ดขัดยอก ฟกช้ำดำเขียว บรรเทาอาการคันตามร่างกาย บำรุงผิว ช่วยรักษาเม็ดผดผื่นคันตามผิวหนัง ลูกประคบสมุนไพรสะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญาทางการแพทย์แผนไทยของบรรพบุรุษไทย ได้อย่างน่าทึ่งเลยทีเดียว

ต่อไปก็จะเป็นวิธีทำลูกประคบสมุนไพรแบบง่าย ๆ เผื่อเอาไว้ใช้เองที่บ้านนะครับ

ส่วนผสมสูตรลูกประคบสมุนไพรแบบสด (150 กรัม ต่อ 1 ลูก)
ไพล     30 กรัม
ขมิ้นชัน     20 กรัม
ขมิ้นอ้อย     10 กรัม
ใบมะกรูด     10 กรัม
ตะไคร้บ้าน     20 กรัม
ใบพลับพลึง     10 กรัม
ใบส้มป่อย     10 กรัม
ใบมะขาม     10 กรัม
ใบขี้เหล็ก     5 กรัม
พิมเสน     5 กรัม
การบูร     10 กรัม
เกลือแกง     10 กรัม

ส่วนผสมสูตรลูกประคบสมุนไพรแบบแห้ง (150 กรัม ต่อ 1 ลูก)
ผิวมะกรูด     20 กรัม
ไพล     20 กรัม
ผักเสี้ยนผี     20 กรัม
ข้าวคั่ว     20 กรัม
พิมเสน     20 กรัม
การบูร     40 กรัม
เกลือตัวผู้     10 กรัม


เตรียม สมุนไพรให้พร้อมก่อนลงมือปรุงตามสูตรลูกประคบสมุนไพร หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ โขลกพอแหลก นำสมุนไพรชั่งน้ำหนักแต่ละชนิดตามสูตรมาตรฐานที่กำหนดไว้นำส่วนผสมทั้งหมดของลูกประคบสมุนไพรมาคลุกเคล้าเข้าด้วยกัน เมื่อส่วนผสมเข้ากันดีแล้วให้นำมาทดสอบน้ำหนักรวมกันอีกครั้งหนึ่งนำส่วผสมสมุนไพรลูกประคบมาใส่ในผ้าดิบที่เตรียมไว้ ห่อเป็นลูกประคบสมุนไพร รัดด้วยเชือกให้แน่น พร้อมใช้ อาจจะห่อแบบง่าย ๆ หรือจะตกแต่งให้สวยงามย่าใช้ก็แล้วแต่จินตนาการของแต่ละท่านนะครับ

วิธีการใช้ลูกประคบสมุนไพร

นำ ลูกประคบสมุนไพร 2 ลูก ไปนึ่งในหม้อนึ่ง ประมาณ 15-20 นาที เมื่อลูกประคบสมุนไพรร้อนให้นำลูกแรกไปประคบตามจุดหรือตำแหน่งที่ต้องการ รักษา นำลูกประคบสมุนไพรลูกที่สอง ไปนึ่งในหม้อระหว่างที่ใช้ลูกประคบลูกแรก เมื่อลูกประคบลูกแรกเย็นลง นำลูกประคบลูกแรกกลับไปนึ่งใหม่อีกครั้ง นำลูกประคบสมุนไพรลูกที่สองมาใช้ประคบต่อไป ทำสลับกันไปมา การประคบต้องให้ลูกประคบร้อนอยู่ตลอดเวลา โดยทั่วไปใช้เวลาในการประคบประมาณ 15-20 นาที ต่อการประคบ 1 ครั้ง แต่ถ้ามีอาการเคล็ดขัดยอก อาจประคบได้วันละ 2 ครั้ง

นอกจากนี้การประคบสมุนไพรยังช่วยให้รู้สึกสดชื่น ผ่อนคลายจากกลิ่นของน้ำมันหอมระเหย ช่วยให้เกิดอาการตื่นตัวของร่างกาย เนื่องจากกลิ่นของสมุนไพรที่นำมารวมกัน

นี่ละครับภูมิปัญญาแพทย์แผนไทยของเรานับเป็นมรดกอันล้ำค่าที่น่าหวงแหนสำหรับคนรุ่นต่อ ๆ ไป

ขอขอบคุณ ภาพประกอบจากอินเตอร์เน็ต

0 ความคิดเห็น: